Verlies aan economische doelmatigheid
Definitie
Het verlies aan economische doelmatigheid is het surplus dat verloren gaat door overheidsingrijpen.
Het verlies aan economische doelmatigheid is het surplus dat verloren gaat door overheidsingrijpen.
Om de gevolgen van overheidsingrijpen (bijvoorbeeld met behulp van minimum-/maximumprijzen, belastingen of subsidies) te bepalen, maken economen gebruik van het surplus. Volgens sommige economen is het totale surplus een beperkte maatstaf voor welvaart. Volgens andere economen is het surplus een maatstaf voor de “economische doelmatigheid van de economische uitkomst”. Als het totale surplus toeneemt, worden de productiefactoren doelmatiger ingezet (of: de welvaart in enge zin neemt toe). Als het totale surplus afneemt, worden de productiefactoren minder doelmatig ingezet (of: de welvaart in enge zin neemt af). Een afname van het surplus wordt daarom ook wel een verlies aan economische doelmatigheid genoemd.
Voorbeeld: door het heffen van een belasting, verandert het consumenten- en producentensurplus. Er ontstaat een verlies aan economische doelmatigheid, de zogenaamde Harberger driehoek of deadweight loss. Stel dat de overheid een belasting invoert die wordt afgedragen door de producent. De aanbodlijn verschuift naar links. Het surplus na overheidsingrijpen ziet er als volgt uit: